Informator 22/2022

POGLEDAJTE ELEKTRONSKO IZDANJE

SADRŽAJ:

I. AKTUELNI STATISTIČKI I DRUGI PODACI I INFORMACIJE

Podaci o prosečnim bruto zaradama po zaposlenom u septembru 2022. godine
- Bruto zarade po opštinama i gradovima u Republici Srbiji u septembru 2022. godine
Podaci o prosečnim zaradama bez poreza i doprinosa (neto) po zaposlenom u septembru 2022. godine
- Neto zarade po opštinama i gradovima u RS u septembru 2022. godine
Prosečne zarade po zaposlenom po oblastima delatnosti u septembru 2022. godine
Medijalna zarada u septembru 2022. godine
Podaci za obračun otkupne cene stana po Zakonu o stanovanju
Izvršavanje zakonske obaveze zapošljavanja osoba sa invaliditetom – na osnovu podataka o prosečnoj zaradi u septembru 2022. godine
Stopa poreza, poreska olakšica i stope doprinosa za obavezno socijalno osiguranje prilikom obračuna zarada i naknada zarada od 1.01.2022. godine
Najniža i najviša osnovica za obračun i plaćanje doprinosa za obavezno socijalno osiguranje za 2022. godinu
Podatak za usklađivanje naknade za vreme bolovanja koje se isplaćuje na teret RFZO za novembar 2022. godine
- Pregled podataka u 2022. godini
Minimalna neto i bruto zarada za novembar i decembar 2022. godine
Godišnji lični koeficijent za kalendarsku godinu u kojoj se ostvaruje pravo na penziju
Poznat je podatak o visini naknade za rad predsednika i članova u nadzornom odboru javnog preduzeća u 2023. godini
Objavljeni su Usklađeni najviši iznosi lokalne komunalne takse za držanje motornih drumskih i priključnih vozila, osim poljoprivrednih vozila i mašina – u primeni od 1.12.2022. godine

II. PORESKI TRETMAN PRIMANJA KOJA IMAJU KARAKTER ZARADE, NAKNADE TROŠKOVA I DRUGIH PRIMANJA ZAPOSLENIH

Primanja koja imaju karakter zarade
Prava i fiskalni tretman za isplate naknada troškova i drugih primanja zaposlenima

III. PROPISI KOJE JE NARODNA SKUPŠTINA RS USVOJILA NA DRUGOJ SEDNICI DRUGOG REDOVNOG ZASEDANJA U 2022. GODINI, SPORAZUMI I MEMORANDUMI KOJE SU USVOJILA NADLEŽNA MINISTARSTVA I OBAVEŠTENJA O STUPANJU NA SNAGU POJEDINIH MEĐUNARODNIH PROPISA

Usvojeni zakoni
- Novi zakon
- Izmene zakona
- Zakoni o potvrđivanju međunarodnih ugovora i sporazuma
Sporazumi i memorandumi koje su usvojili Ministarstvo spoljnih poslova i Ministarstvo omladine i sporta
Obaveštenja o stupanju na snagu međunarodnih propisa donetih u prethodnom periodu

IV. UVEĆANJE PENZIJA, VREDNOSTI OPŠTEG BODA I NOVČANIH NAKNADA PROPISANIH ZAKONOM O PENZIJSKOM I INVALIDSKOM OSIGURANJU ZA 9% VRŠI SE POČEV OD ISPLATA ZA NOVEMBAR 2022. GODINE

Uvećanje penzija i najnižeg iznosa penzija počev od isplate za novembar 2022. godine
Uvećanje vrednosti opšteg boda počev od isplate za novembar 2022. godine
Uvećanje naknada pogrebnih troškova počev od isplate za novembar 2022. godine
Usklađivanje naknade za pomoć i negu drugog lica počev od isplate za novembar 2022. godine
Uvećanje naknada zarada invalida rada II i III kategorije počev od isplate za novembar 2022. godine

V. PREDLOZI ZAKONA KOJE JE VLADA RS UTVRDILA NA SEDNICI OD 17.11.2022. GODINE I UPUTILA NARODNOJ SKUPŠTINI RS NA RAZMATRANJE I USVAJANJE

VI. PREDLOŽENI SU IZMENE I DOPUNE ZAKONA O BUDŽETSKOM SISTEMU I ZAKON O BUDŽETU REPUBLIKE SRBIJE ZA 2023. GODINU

Utvrđen je Predlog Zakona o izmenama i dopunama Zakona o budžetskom sistemu
- Izmene pojedinih definicija pojmova koji se koriste u zakonu (izmene u članu 2. Zakona o budžetskom sistemu)
- Utvrđivanje spiska korisnika javnih sredstava (izmene u članu 8. Zakona o budžetskom sistemu)
- Nova fiskalna pravila – opšta i posebna (promenjen je član 27e Zakona o budžetskom sistemu)
- Budžetski kalendar (promenjen je član 31. Zakona o budžetskom sistemu)
- Objavljivanje budžeta, Fiskalne strategije, Konsolidovanog izveštaja RS (izmene u članu 45. Zakona o budžetskom sistemu)
- Promena naziva Komisije za primenu međunarodnih računovodstvenih standarda za javni sektor (izmene u članu 75a Zakona o budžetskom sistemu)
- Odredbe koje nisu ušle u prečišćen tekst
Utvrđen je Predlog Zakona o budžetu Republike Srbije za 2023. godinu
- Procenti povećanja plata, počev od plate za januar 2023. godine (član 9. Predloga Zakona o budžetu)
- Osnovice za obračun i isplatu plata za državne službenike i nameštenike, zaposlene u Poreskoj upravi i Upravi carina, lekare i ostale zdravstvene radnike u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija i funkcionere – počev od plate za januar 2023. godine (član 10. stav 1. Predloga Zakona o budžetu)
- Osnovice za obračun i isplatu plata za sudije, javne tužioce, zamenike javnih tužilaca, predsednika i sudije Ustavnog suda – počev od plate za januar 2023. godine (član 10. st. 2. i 5. Predloga Zakona o budžetu)
- U 2023. godini planirana su sredstva za dodatak za ostvarene rezultate rada nameštenika i za napredovanje državnih službenika (član 11. Predloga Zakona o budžetu)
- Izvršavanje obaveza prema korisnicima budžetskih sredstava i prioritet u izvršavanju rashoda za robe i usluge korisnika budžetskih sredstava (čl. 12. i 15. Predloga Zakona o budžetu)
- Obaveza uplate 50%, odnosno 100% dobiti, odnosno viška prihoda nad rashodima, u budžet Republike Srbije (član 16. Predloga Zakona o budžetu)
- Ograničenje isplate određenih primanja i primanja zaposlenih radi poboljšanja materijalnog položaja i uslova rada za direktne i indirektne korisnike budžetskih sredstava RS i korisnike sredstava organizacija za obavezno socijalno osiguranje u 2023. godini (član 17. stav 1. Predloga Zakona o budžetu)
- U 2023. godini ne mogu se povećavati naknade za rad predsednika i članova komisija u javnom sektoru (član 18. Predloga Zakona o budžetu)
- Planiranje ukupnih sredstava potrebnih za isplatu plata za 2023. godinu zaposlenih koje se finansiraju iz budžeta lokalne vlasti (član 44. st. 1, 2, 3. i 4. Predloga Zakona o budžetu)
- Ograničenje isplata određenih primanja i primanja zaposlenih radi poboljšanja materijalnog položaja i uslova rada za direktne i indirektne korisnike budžetskih sredstava lokalne vlasti u 2023. godini (član 44. st. 6, 7. i 8. Predloga Zakona o budžetu)

VII. PREDLOŽENE SU IZMENE I DOPUNE ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA I ZAKONA O DOPRINOSIMA ZA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE

Predložene su izmene i dopune Zakona o porezu na dohodak građana
- Uvođenje samooporezivanja po osnovu godišnjeg poreza na dohodak građana (čl. 5. i 92. ZPDG)
- Oporezivanje prihoda fizičkih lica koja ostvaruju prihode od autorskih i srodnih prava, kao i po osnovu ugovorene naknade (tzv. “FRILENSERA”) – na koje se porez plaća samooporezivanjem
  - Normirani troškovi – visina i način njihovog usklađivanja (čl. 12a i 12b ZPDG)
  - Prihod od autorskih i srodnih prava na koji se porez plaća samooporezivanjem – poreska osnovica, normirani troškovi i poreska stopa (čl. 55, 56. i 58. ZPDG)
    - Poreska osnovica i normirani troškovi
    - Stope poreza (20% i 10%)
  - Prihod od ugovorene naknade za izvršeni rad fizičkih lica – “frilensera”, na koji se porez plaća samooporezivanjem – poreska osnovica, normirani troškovi i poreska stopa (čl. 85. i 86. ZPDG)
    - Poreska osnovica i normirani troškovi
    - Stopa poreza (20% i 10%)
  - Podnošenje poreske prijave za prihode fizičkih lica – “frilensera” od ugovorene naknade od autorskih i srodnih prava i ugovorene naknade za izvršeni rad na koje se porez plaća samooporezivanjem (član 95. ZPDG)
- Preciziran je pojam lične zarade (član 13. ZPDG)
- Neoporezivi iznos zarade povećan je sa 19.300 dinara na 21.712 dinara mesečno, od 1.01.2023. godine (član 15a ZPDG)
- Produženo je pravo poslodavca na povraćaj dela plaćenog poreza u procentu od 65%, 70% i 75% po osnovu zarade novozaposlenih lica (propisanih čl. 21v i 21d ZPDG) – do 31. decembra 2023. godine
- Produžen je rok za podnošenje obaveštenja o opredeljenju da vrše isplatu lične zarade, za lica koja se ne registruju kod organizacije koja vodi registar privrednih subjekata (član 33a ZPDG)
- Preciziran je rok za podnošenje zahteva za paušalno oporezivanje (član 42. ZPDG)
- Precizirane su odredbe koje se odnose na prihode na koje se samooporezivanjem utvrđuju i plaćaju porezi (član 100a ZPDG)
- Pravno-tehnička usklađivanja odredbi ZPDG
Predložene su izmene i dopune Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje
- Menjane su odredbe kojima se uređuje osnovica doprinosa za ugovorene naknade za koje je lice dužno da samo obračuna i uplati doprinose za obavezno socijalno osiguranje – “frilenseri” (član 28. ZDOSO)
- Usklađena je odredba koja se odnosi na primenu najniže osnovice (član 36. stav 3. ZDOSO)
- Snižena je stopa doprinosa za PIO sa 25% na 24%, odnosno sa 11% na 10% (član 44. stav 1. tačka 1) i stav 2. tačka 1) ZDOSO)
- Produženo je pravo poslodavca na povraćaj dela plaćenih doprinosa za obavezno socijalno osiguranje u procentu od 65%, 70% i 75% po osnovu zarade novozaposlenih lica – zaključno sa 31. decembrom 2023. godine (čl. 45. i 45v ZDOSO)
Pregled obaveza po osnovu poreza i doprinosa kod samooporezivanja prema dva opciona modela samooporezivanja ugovorene naknade fizičkih lica – “frilensera” i primeri obračuna
- Primer obračuna

VIII. FISKALNE OLAKŠICE ZA ZAPOŠLJAVANJE NOVIH LICA /u skladu sa predloženim izmenama Zakona o porezu na dohodak građana i Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje/ – TABELARNI PRIKAZ

Oslobođenje od plaćanja poreza i doprinosa za zapošljavanje novih lica u 2023. godini
Oslobođenje od plaćanja poreza i doprinosa za zapošljavanje novih lica u 2024. i 2025. godini

IX. PREDLOŽENE SU IZMENE I DOPUNE ZAKONA O PORESKOM POSTUPKU I PORESKOJ ADMINISTRACIJI

Branilac po službenoj dužnosti – novi pravni institut (član 16a ZPPPA)
Propisana je obaveza podnošenja poreske prijave za godišnji porez na dohodak građana isključivo u elektronskom obliku (član 38. stav 9. ZPPPA)
Brišu se odredbe kojima se odlaže donošenje rešenja o prinudnoj naplati poreza ako je podnet zahtev za odlaganje plaćanja poreza dok se ne odluči po tom zahtevu (član 77. stav 6. ZPPPA)
Dopunjene su odredbe koje se odnose na zapisnik o poreskoj kontroli (član 128. stav 6. ZPPPA)
Precizirane su i dopunjene odredbe koje se odnose na mere privremene zabrane obavljanja delatnosti u toku poreske kontrole (član 131. ZPPPA)
Proširen je skup mera koje poreski inpektor može narediti usmenim rešenjem (član 133. ZPPPA)
Dopunjene su odredbe koje se odnose na rukovođenje (član 167. ZPPPA)
Propisano je novo poresko krivično delo i kazna koji se odnose na nedozvoljen promet opreme za fiskalizaciju (član 175a ZPPPA)
Propisano je novo poresko krivično delo i kazna koji se odnose na nedozvoljen promet računovodstvenih i drugih softvera (član 175b ZPPPA)
Dopunjene su odredbe koje se odnose na novčane kazne i zaštitnu meru zabrane vršenja određenih delatnosti u trajanju od šest meseci do tri godine kod ponavljanja istog prekršaja u roku od dve godine od dana pravosnažnosti osuđujuće presude za prekršaj (član 182a ZPPPA)

X. PREDLOŽENE SU IZMENE I DOPUNE ZAKONA O POREZIMA NA IMOVINU

Predložene izmene u oporezivanju porezom na imovinu
- Predlaže se visina umanjenja vrednosti dograđenog objekta obveznika poreza na imovinu koji ne vodi poslovne knjige, po osnovu amortizacije (član 5. ZPI)
- Predlaže se da se garaže u kojima se (u celini ili u pretežnom delu) obavlja registrovana delatnost, razvrstavaju u poslovne objekte (član 6b ZPI)
- Predlaže se preciziranje osnovice poreza na imovinu za nepokretnosti obveznika koji je osnovan u poreskoj godini (član 7b ZPI)
- Predlaže se način utvrđivanja poreske osnovice u slučaju kad je obveznik u poslovnim knjigama evidentirao objekat ali ne i pripadajuće zemljište (član 7b ZPI)
- Predlaže se način utvrđivanja poreske osnovice u slučaju kad obveznik vrednost zemljišta i vrednost objekta u poslovnim knjigama nije iskazao odvojeno a jedinica lokalne samouprave je samo za jednu od tih nepokretnosti utvrdila prosečnu cenu (član 7b ZPI)
- Predlaže se izmena dana nastanka poreske obaveze na budućoj stvari po osnovu pravnog posla (član 10. ZPI)
- Predlaže se izmena dana nastanka poreske obaveze za zgrade u izgradnji za koje građevinsku dozvolu izdaje nadležno ministarstvo ili organ autonomne pokrajine (član 10. ZPI)
- Predlaže se usaglašavanje odredbe koja uređuje dan prestanka poreske obaveze sa izmenama odredaba koje uređuju nastanak poreske obaveze (član 10a ZPI)
Izmene u oporezivanju porezom na nasleđe i poklon i porezom na prenos apsolutnih prava
- Predlaže se odlaganje prenošenja nadležnosti za utvrđivanje, naplatu i kontrolu poreza na nasleđe i poklon i poreza na prenos apsolutnih prava, sa Poreske uprave na jedinice lokalne samouprave – do 1. januara 2024. godine
- Predlaže se proširenje predmeta oporezivanja na prenos prava trajnog korišćenja parking mesta u otvorenom stambenom bloku ili stambenom kompleksu (čl. 14. i 23. ZPI)
- Predlaže se izmena nastanka poreske obaveze kod poreza na prenos apsolutnih prava (član 29. ZPI)
- Predlaže se da kod prenosa prava trajnog korišćenja parking mesta u otvorenom stambenom bloku i stambenom kompleksu, koji se vrši ugovorom, poreska obaveza nastaje danom zaključenja tog ugovora (član 29. ZPI)
- Predlaže se dopuna odredbe koja uređuje poresko oslobođenje kod kupovine prvog stana, u cilju usaglašavanja sa vrstama upisa (svojina, susvojina i zajednička svojina) – član 31a ZPI
Primena zakona na započete postupke utvrđivanja poreza

XI. PREDLOŽENA JE IZMENA ZAKONA O PENZIJSKOM I INVALIDSKOM OSIGURANJU /promena načina usklađivanja penzija/

Efekti izmenjenog načina usklađivanja penzija počev od 1.01.2023. i vanrednog usklađivanja počev od penzije za novembar 2022. godine
Posledice izmene načina usklađivanja penzija
Ukupno povećanje penzija, vrednosti opšteg boda i novčanih davanja počev od 1.01.2023. godine

XII. RADNI ODNOS NA ODREĐENO VREME DRŽAVNIH SLUŽBENIKA OD 1.01.2023. GODINE ZASNIVAĆE SE PO IZMENJENIM PRAVILIMA

Pravo učešća na internom konkursu (član 50. Zakona o državnim službenicima)
Radni odnos na određeno vreme (član 63. Zakona o državnim službenicima)
Nastavljanje rada na neodređeno vreme (član 63a Zakona o državnim službenicima)

XIII. FISKALNI TRETMAN ISPLATE ZAPOSLENIMA I ČLANOVIMA UPRAVE PO OSNOVU BONUSA (tzv.”TRINAESTA PLATA”) IZ PROCENJENE DOBITI I UČEŠĆA ZAPOSLENIH U OSTVARENOJ DOBITI ZA 2022. GODINU

Fiskalni tretman isplate bonusa, tzv. “trinaeste plate” zaposlenima iz procenjene dobiti za 2022. godinu (karakter zarade)
- Isplata bonusa u vidu “trinaeste plate” zaposlenima koji se nalaze na porodiljskom odsustvu ili na bolovanju
- Isplata bonusa – tzv. “trinaeste plate” licima koja u momentu obračuna bonusa više nisu u radnom odnosu kod isplatioca
Fiskalni tretman isplate zaposlenima učešća u ostvarenoj dobiti za 2022. godinu (karakter drugih prihoda)
Fiskalni tretman isplate bonusa članovima uprave (karakter drugih prihoda)
- Isplata licu koje je osnivač privrednog društva u kome je zasnovao radni odnos
Nemogućnost isplate bonusa u 2022. i 2023. godini za korisnike budžetskih sredstava budžeta Republike Srbije i lokalne vlasti i korisnike sredstava organizacija za obavezno socijalno osiguranje

XIV. PLANIRANJE MOGUĆEG BROJA LICA ZA NOVO ZAPOŠLJAVANJE I DODATNO RADNO ANGAŽOVANJE U JAVNOM SEKTORU ZA 2023. GODINU

Utvrđivanje broja izvršilaca koji se bez saglasnosti mogu zaposliti kod korisnika javnih sredstava u 2023. godini
- Zaokruživanje decimalnog broja
Izuzeci od ograničenja
Dodatno radno angažovanje
- Izuzeci od ograničenja kod dodatnog radnog angažovanja
- Mogućnost zapošljavanja u 2023. godini kod korisnika javnih sredstava koji su novoosnovani u 2022. godini
Pretpostavke za novo zapošljavanje
Postupak za pribavljanje saglasnosti za novo zapošljavanje i dodatno radno angažovanje
- Ovlašćenje za odlučivanje
- Način podnošenja molbe
- Maksimalno moguće povećanje broja zaposlenih u javnom sektoru u srednjoročnom fiskalnom periodu od 2021-2023. godine
- Nerealizovane saglasnosti iz prethodne kalendarske godine
- Obaveza objavljivanja kadrovskih podataka
- Prekršaji