Informator 19/2021

SADRŽAJ:

I. AKTUELNI STATISTIČKI I DRUGI PODACI I INFORMACIJE

Industrijska proizvodnja u RS u julu 2021. godine (po područjima)
Indeks cena proizvođača industrijskih proizvoda za domaće tržište u RS u avgustu 2021. godine
Referentna kamatna stopa, zatezna kamata, kamata za neblagovremeno plaćene javne prihode i eskontna stopa u 2021. godini
Godišnji lični koeficijent za kalendarsku godinu u kojoj se ostvaruje pravo na penziju

II. DUALNO OBRAZOVANJE U SISTEMU SREDNJEG I VISOKOG OBRAZOVANJA I PORESKI TRETMAN MATERIJALNOG I FINANSIJSKOG OBEZBEĐENJA UČENIKA I STUDENATA ZA VREME UČENJA KROZ RAD

Vrste ugovora u dualnom obrazovanju i raskid istih
- Raskid ugovora o dualnom obrazovanju, odnosno o dualnom modelu studija od strane poslodavca sa školom, odnosno visokoškolskom ustanovom
- Raskid ugovora o dualnom obrazovanju, odnosno o dualnom modelu studija od strane škole, odnosno visokoškolske ustanove, sa poslodavcem
- Raskid ugovora o učenju kroz rad od strane poslodavca ili od strane učenika
- Raskid ugovora o učenju kroz rad od strane poslodavca sa studentom i od strane studenta sa poslodavcem
  - Raskid ugovora o učenju kroz rad od strane poslodavca sa studentom
  - Raskid ugovora o učenju kroz rad od strane studenta sa poslodavcem
Materijalno i finansijsko obezbeđenje učenika i studenata za vreme dualnog obrazovanja
- Materijalno obezbeđenje
- Finansijsko obezbeđenje
Poreski tretman naknada koje ostvaruju učenici i studenti koji obavljaju učenje kroz rad
- Poreski tretman naknada koje ostvaruju učenici za vreme učenja kroz rad
  - Popunjavanje Obrasca PPP-PD kod isplate naknade učenicima koji obavljaju učenje kroz rad
  - Knjiženje obračuna i isplate naknade učenicima za učenje kroz rad
- Poreski tretman naknade koju ostvaruju studenti za vreme učenja kroz rad
  - Porez
  - Doprinosi za obavezno socijalno osiguranje
  - Popunjavanje Obrasca PPP-PD kod isplate naknade koju ostvaruju studenti za vreme učenja kroz rad
  - Knjiženje obračuna i isplate naknade koju ostvaruju studenti za vreme učenja kroz rad

III. NAKNADA ZARADE ZA VREME BOLOVANJA, IZOLACIJE I KARANTINA U USLOVIMA EPIDEMIJE USLED POJAVE BOLESTI COVID-19 I PORESKI TRETMAN TROŠKOVA TESTIRANJA NA OVU BOLEST /podsetnik na propise, uslove, visinu/

Propisi koji uređuju naknadu zarade za vreme odsustva sa rada usled zarazne bolesti COVID-19 ili u vezi sa tom bolešću
Visina naknade za vreme odsustva sa rada usled zarazne bolesti COVID-19 ili u vezi sa ovom bolešću
Spisak kolektivnih ugovora kod kojih je izvršena dopuna u skladu sa Zaključkom iz aprila 2020. godine (propisana obaveza isplate naknade zarade u visini od 100% osnova za naknadu za vreme bolovanja ili odsustva sa rada u vezi sa bolešću COVID-19)
Kućna izolacija (obolelih lica)
Karantin u kućnim uslovima (zdravih lica)
Poreski tretman refundacije zaposlenom troškova testiranja na zaraznu bolest COVID-19 od strane poslodavca
COVID-19 šifriranje dijagnoze

IV. MOGUĆNOST DA POSLODAVAC ZAPOSLENOJ KOJA SE NALAZI NA PORODILJSKOM ODSUSTVU ISPLATI RAZLIKU DO UGOVORENE ZARADE I PRIHODE KOJI IMAJU KARAKTER ZARADE (REGRES, BONUS I SLIČNO)

Primer isplate razlike do ugovorene zarade i/ili regresa na teret sredstava poslodavca zaposlenih porodilja
Primer isplate bonusa porodiljama na teret poslodavca
Rezime

V. NAKNADA TROŠKOVA SMEŠTAJA I ISHRANE NA TERENU I TERENSKI DODATAK

Naknada troškova smeštaja i boravka na terenu po Zakonu o radu
- Ako je poslodavac obezbedio (besplatno) smeštaj i ishranu na terenu
- Ako poslodavac nije obezbedio smeštaj i ishranu na terenu
- Normativno regulisanje
- Pojam rada i boravka na terenu
- Poreski tretman
- “Terenski dodatak” po Zakonu o radu
Naknada troškova rada i boravka na terenu državnim službenicima i nameštenicima
- Ako je poslodavac obezbedio (besplatan) smeštaj i ishranu na terenu
- Ako poslodavac nije obezbedio (besplatan) smeštaj i ishranu na terenu
- Poreski tretman “terenskog dodatka” državnim službenicima i nameštenicima

VI. PORESKI TRETMAN DAVANJA ZAPOSLENOM ZA SLUČAJ REHABILITACIJE, INVALIDNOSTI, REKREACIJE, ORGANIZOVANJA SPORTSKIH DOGAĐAJA I SPORTSKIH AKTIVNOSTI IZ SREDSTAVA POSLODAVCA

Poreski tretman kada je solidarna pomoć za slučaj zdravstvene rehabilitacije ili prevencije radne invalidnosti zaposlenog propisana opštim aktom poslodavca
- Poreski tretman solidarne pomoći
  - Isplate solidarne pomoći po ovom osnovu pri kojima se može koristiti poreska olakšica
  - Isplate pomoći po ovom osnovu pri kojima se ne može koristiti poreska olakšica
    - Tabelarni pregled osnova za isplatu i poreskog tretmana solidarne pomoći
Ostvarivanje prava na poresko oslobođenje po osnovu organizovanja rekreacije, sportskih događaja i aktivnosti za zaposlene
- Poresko oslobođenje za izdatke poslodavca za izgradnju ili adaptaciju prostorija i/ili nabavku opreme za rekreaciju
- Poresko oslobođenje za primanja po osnovu naknade troškova kolektivne rekreacije zaposlenih
- Poresko oslobođenje u vezi sa troškovima organizovanja sportskih događaja, odnosno aktivnosti zaposlenih
Poreski tretman davanja zaposlenima iz sredstava sindikata, koja obezbeđuje poslodavac na teret sopstvenih sredstava u skladu sa kolektivnim ugovorom, za potrebe prevencije radne invalidnosti, rekreaciju i rehabilitaciju zaposlenih i organizovanje sportskih aktivnosti

VII. POSTUPAK KOJI POSLODAVAC MORA DA SPROVEDE PRE DONOŠENJA REŠENJA O OTKAZU UGOVORA O RADU ZAPOSLENOM U SLUČAJEVIMA IZ ČLANA 179. STAV 1. TAČKA 1) i ST. 2. i 3. ZAKONA O RADU

Postupak (pisano Obaveštenje) pre donošenja rešenja o otkazu ugovora o radu zaposlenog u slučajevima iz člana 179. stav 1. tačka 1) Zakona o radu
- Otkazni rok u slučaju otkaza ugovora o radu, u slučajevima iz člana 179. stav 1. tačka 1) Zakona o radu
  - Prestanak rada pre isteka otkaznog roka i pravo na naknadu zarade
Postupak (upozorenje ili izricanja mere iz člana 179a – opomena) pre donošenja rešenja o prestanku radnog odnosa zaposlenog u slučajevima iz člana 179. st. 2. i 3. Zakona o radu
- Utvrđivanje odgovornosti zaposlenog
- Saznanje o činjenicama za otkaz
- Dokazi o učinjenoj povredi radne obaveze, odnosno o nepoštovanju radne discipline
- Obaveza dostavljanja upozorenja pre donošenja rešenja o otkazu ugovora o radu ili izricanja mere iz člana 179a Zakona o radu
  - Dostavljanje upozorenja
  - Svrha i cilj upozorenja
  - Mišljenje sindikata
- Donošenje rešenja o otkazu ili mere iz člana 179a Zakona o radu (opomena)
- Privremeno udaljenje sa rada u slučajevima iz člana 165. Zakona o radu (“suspenzija”) do donošenja rešenja
  - Pravo zaposlenog na naknadu zarade za vreme “suspenzije”
Umesto otkaza zaposlenom se mogu izreći druge mere iz člana 179a (u slučajevima iz člana 179. stav 1. tačka 1) i st. 2. i 3. Zakona o radu)
Rešenje o izrečenoj meri iz člana 179a Zakona o radu
Rok zastarelosti otkaza ugovora o radu za slučajeve iz člana 179. stav 1. tačka 1) i st. 2. i 3. Zakona o radu
Rezime

VIII. DISCIPLINSKA ODGOVORNOST SLUŽBENIKA I NAMEŠTENIKA U AUTONOMNIM POKRAJINAMA I JEDINICAMA LOKALNE SAMOUPRAVE

Disciplinska odgovornost službenika i nameštenika
- Dužnosti iz radnog odnosa
  - Kako se zaposleni upoznaje sa dužnostima?
- Povreda dužnosti iz radnog odnosa
  - Lakše povrede dužnosti iz radnog odnosa
  - Teže povrede dužnosti iz radnog odnosa
Disciplinski postupak
- Ko pokreće disciplinski postupak?
- Zastarelost pokretanja disciplinskog postupka
- Zaključak o pokretanju disciplinskog postupka
- Vođenje disciplinskog postupka
- Disciplinska komisija
- Tok disciplinskog postupka
  - Udaljenje sa rada u toku disciplinskog postupka
  - Usmena rasprava
  - Vođenje zapisnika
Utvrđivanje disciplinske odgovornosti zaposlenog
- Ko utvrđuje disciplinsku odgovornost?
- Rešenje o disciplinskoj odgovornosti
Vrste disciplinskih mera
- Ko izriče disciplinsku meru?
- Izbor i odmeravanje disciplinske mere
- Rešenje o disciplinskoj meri
- Zastarelost vođenja disciplinskog postupka
- Upis disciplinske kazne u kadrovsku evidenciju i njeno brisanje

IX. PREGLED ZAKONA U KOJIMA SU PROPISANI DISCIPLINSKI PREKRŠAJI I MERE

Zakon o radnim odnosima u državnim organima (“Sl. glasnik RS”, br. 48/91, 66/91, 44/98, 49/99, 34/01, 39/02, 49/05, 79/05, 23/13, 108/13, 21/16)
Zakon o državnim službenicima (“Sl. glasnik RS” br. 79/05, 81/05, 83/05, 64/07, 67/07, 116/08, 104/09, 99/14, 94/17, 95/18, 157/20)
Zakon o policiji (“Sl. glasnik RS”, br. 6/16, 24/18, 87/18)
Zakon o sudijama (“Sl. glasnik RS” br. 116/08, 58/09 – US, 104/09, 101/10, 8/12 – US, 121/12, 124/12 – US, 101/13, 108/13 – dr. zakon, 111/14 – US, 117/14, 40/15, 63/15 – dr. propis, 106/15, 63/16 – US, 47/17, 76/21)
Zakon o javnom tužilaštvu (“Sl. glasnik RS”, br. 116/08, 104/09, 101/10, 78/11, 101/11, 38/12 – US, 121/12, 101/13, 108/13 – dr. zakon, 111/14 – US, 117/14, 106/15, 63/16 – US)
Zakon o Vojsci Srbije (“Sl. glasnik RS”, br. 116/07, 88/09, 101/10, 10/15, 88/15, 36/18, 94/19, 74/21 – US)
Zakon o poreskom postupku i poreskoj administraciji (“Sl. glasnik RS”, br. 80/02, 84/02 – ispravka, 23/03 – ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05 – dr. zakon, 62/06 – dr. zakon, 61/07, 20/09, 72/09 – dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12 – ispravka, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 112/15, 15/16, 108/16, 30/18, 95/18, 86/19, 144/20)
Zakon o javnom beležništvu (“Sl. glasnik RS” br. 31/11, 85/12, 19/13, 55/14, 93/14, 121/14, 6/15, 106/15)
Zakon o izvršenju i obezbeđenju (“Sl. glasnik RS”, br. 106/15, 106/16, 113/17, 54/19, 9/20)
Zakon o izvršenju krivičnih sankcija (“Sl. glasnik RS”, br. 55/14, 35/19)
Zakon o carinskoj službi (“Sl. glasnik RS”, br. 95/18, 144/20)
Zakon o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja (“Sl. glasnik RS”, br. 88/17, 27/18, 27/18, 10/19, 6/20)
Zakon o komorama zdravstvenih radnika (“Sl. glasnik RS” br. 107/05, 99/10, 70/17)

X. POJAM I DUŽINA PUNOG, NEPUNOG I SKRAĆENOG RADNOG VREMENA

Pojam radnog vremena
Puno radno vreme i nepuno radno vreme
- Puno radno vreme
- Nepuno radno vreme po članu 51. Zakona o radu
  - Slučajevi rada sa nepunim radnim vremenom
- Zasnivanje radnog odnosa sa nepunim radnim vremenom po čl. 39-41. Zakona o radu
  - Radni odnos kod dva ili više poslodavaca sa nepunim radnim vremenom
- Obaveštenje o dostupnosti poslova sa punim i nepunim radnim vremenom zaposlenima
- Prelazak radnog odnosa sa nepunim na puno radno vreme i obrnuto
- Prava zaposlenih koji rade nepuno radno vreme
  - Prava koja zaposleni sa nepunim radnim vremenom imaju kao da rade sa punim radnim vremenom
  - Prava koja zaposleni sa nepunim radnim vremenom imaju srazmerno vremenu provedenom na radu
  - Utvrđivanje srazmere i način obračuna srazmernog iznosa određenih prava iz radnog odnosa zaposlenog sa nepunim radnim vremenom
    - Način utvrđivanja srazmernog prava
Skraćeno radno vreme
- Skraćeno radno vreme shodno Zakonu o Vojsci Srbije
- Posebna zaštita omladine i materinstva
- Uslovi koje treba da ispunjava zaposleni koji radi na poslovima sa posebnim uslovima rada
- Dužina skraćenog radnog vremena
- Skraćeno radno vreme i beneficirani staž
- Prava zaposlenog koji radi skraćeno radno vreme
  - Skraćeno radno vreme i godišnji odmor
- Prilog 1: Posebni kolektivni ugovori koji sadrže odredbe o uvećanju minimalnog trajanja godišnjeg odmora, po osnovu rada sa skraćenim radnim vremenom
- Prilog 2: Model Sporazuma o rasporedu radnog vremena
- Prilog 3: Pregled mogućeg trajanja nedeljnog radnog vremena i prava iz radnog odnosa po tom osnovu

XI. RASPORED RADNOG VREMENA

Klizno radno vreme
Obaveza poslodavca da zaposlene obavesti o rasporedu radnog vremena
Poseban raspored radnog vremena
Radno vreme u trgovini

XII. PRAVO ZAPOSLENIH NA ODMOR U TOKU RADA, NA DNEVNI I NEDELJNI ODMOR

Odmor u toku dnevnog rada
- Organizovanje odmora u toku dnevnog rada
- Raspored korišćenja odmora u toku dnevnog rada
Dnevni odmor
Nedeljni odmor

XIII. PRAVO ZAPOSLENOG NA NAKNADU TROŠKOVA ZA ISHRANU U TOKU RADA – “TOPLI OBROK”, SHODNO ZAKONU O RADU

U kojim slučajevima zaposlenom pripada pravo na “topli obrok”, a u kojim slučajevima ne?
Visina prava na naknadu troškova za “topli obrok”
Karakter naknade troškova “toplog obroka”
Kaznene odredbe
Pravo na naknadu troškova “toplog obroka” po drugim propisima i nekim PKU
U osnovicu za obračun naknade zarade ulazi i “topli obrok”